W roku
2019 na 8 potwierdzonych przypadków choroby zawodowej u rolników w
województwie śląskim, aż 7 to zachorowania na boreliozę. Wobec braku szczepionki na tę podstępną, przynosząca bardzo negatywne skutki dla organizmu ludzkiego chorobę, KRUS skieruje szczególną uwagę na zwiększenie świadomości ryzyka zachorowania podczas szkoleń i spotkań prewencyjnych z rolnikami, prowadzenie profilaktyki, jaką jest ochrona przed kleszczami.
KRUS w 2020 roku propagować będzie odpowiedni ubiór podczas prac w gospodarstwach rolnych, stosowanie preparatów ochronnych przeciw kleszczom na odkryte fragmenty skóry i kontrolę skóry po powrocie do domu. Oddział Regionalny w Częstochowie zakupił zestawy do bezpiecznego usuwania kleszczy, które zostaną rozdysponowane podczas prowadzonych działań prewencyjnych.
Zachorowania w minionym roku
Oddział Regionalny Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Częstochowie w 2019 roku przyjął 13 zgłoszeń chorób zawodowych. Za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych "narażeniem zawodowym". W minionym roku wydano w OR w Częstochowie 8 decyzji przyznających świadczenia z tytułu choroby zawodowej i aż 87,5 proc. decyzji dotyczyło boreliozy.
Jedna decyzja związana była z wystąpieniem zewnątrzpochodnego zapalenia pęcherzyków płucnych.
Z tego względu, na każdym spotkaniu i szkoleniu z rolnikami pracownicy prewencji przekazywali informacje zarówno o sposobach ograniczenia zagrożeń ukąszenia przez kleszcze, jak również o postępowaniu w przypadku zaistnienia powyższej sytuacji oraz dalszej profilaktyce medycznej i możliwości uzyskania świadczenia. Podobne działania zostaną zintensyfikowane w tym roku.
Na stronie internetowej KRUS znajduje się do pobrania broszura poświęcona boreliozie zatytułowana „Borelioza i Kleszczowe Zapalenie Opon Mózgowo-Rdzeniowych”. Można wydrukować a przede wszystkim zachęcać sołectwa, gminy, szkoły do umieszczania na tablicach i w miejscach dostępnych. Znajdują się tam wszystkie informacje związane z rozpoznaniem choroby, jej przebiegiem, leczeniem, skutkami:
https://www.krus.gov.pl/wydawnictwa/broszury-prewencyjne/
Jak otrzymać świadczenia z tytułu choroby zawodowej
Najpierw trzeba uzyskać orzeczenie, że mamy chorobę zawodową. Wykaz chorób zawodowych; okres, w którym wystąpienie udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej pomimo wcześniejszego zakończenia pracy w narażeniu zawodowym; sposób i tryb postępowania dotyczący zgłaszania podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmioty właściwe w sprawie rozpoznawania chorób zawodowych określono w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 roku, Nr 105, poz. 869 z późn. zm.).
Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu i właściwemu inspektorowi pracy, których właściwość ustala się według miejsca, w którym praca była wykonywana. Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej może dokonać: lekarz, lekarz dentysta, który podczas wykonywania zawodu powziął takie podejrzenie u pacjenta, ubezpieczony, który podejrzewa, że występujące u niego objawy mogą wskazywać na taką chorobę. Czyli lekarz pierwszego kontaktu po diagnozie, że zachorowaliśmy na chorobę zawodową, np. boreliozę, kieruje nas do Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej.
Właściwy państwowy powiatowy inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej wszczyna postępowanie, a w szczególności kieruje rolnika do jednostki orzeczniczej, na badanie w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania.
Właściwy państwowy inspektor sanitarny na podstawie zebranego materiału dowodowego, na podstawie orzeczenia lekarskiego o rozpoznaniu choroby zawodowej i oceny narażenia zawodowego rolnika, wydaje decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej albo decyzję o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. Od decyzji wydanej przez państwowego powiatowego inspektora sanitarnego przysługuje odwołanie do państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, a od decyzji państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego - skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Prawomocna decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej jest podstawą do ubiegania się o świadczenia z ubezpieczenia społecznego rolników.
Kierujemy się do KRUS, gdzie wypełnia się wniosek o przyznanie odszkodowania lub renty, w zależności od uszczerbku i stanu zdrowia. Po ocenie czy wymagana dokumentacja jest kompletna i właściwa, wypłaca się odpowiednie świadczenie. Wysokość świadczenia zależy od orzeczonego procentowego uszczerbku na zdrowiu. Za każdy procent w myśl aktualnych przepisów wypłacana jest odpowiednia stawka (obecnie 809 zł). O rentę okresową można starać się w przypadku ciężkich przypadków chorobowych. Zastosowanie znajdują tutaj druki KRUS SR-23 - Wniosek o jednorazowe odszkodowanie z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem przy pracy rolniczej lub rolniczą chorobą zawodową oraz KRUS SR-20 Wniosek o emeryturę, rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy.
